Vluchtelingenwerk stapt naar rechter vanwege asielcrisis
VluchtelingenWerk Nederland spant een kort geding aan tegen het Rijk en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) om een oplossing voor de opvangcrisis af te dwingen. ‘De situatie is onder de humanitaire ondergrens gezakt.’
Den Haag
De afgelopen weken sliepen honderden asielzoekers in het gras buiten het aanmeldcentrum in Ter Apel. Op andere opvangplekken in Nederland ontbreekt het volgens VluchtelingenWerk aan fatsoenlijk eten, een bed, schone sanitaire voorzieningen en privacy.
Al maanden verkeren het Rijk en gemeenten in een impasse over een oplossing voor de opvangcrisis. Met een uitspraak van de rechter wil VluchtelingenWerk, de belangenbehartiger van asielzoekers en vluchtelingen, deze impasse doorbreken. ‘De opvangcrisis is niet het gevolg van een vluchtelingencrisis, maar van politieke keuzes waardoor het asielsysteem al jaren in crisis verkeert.’
Eén van de oorzaken van de impasse is een gebrek aan doorzettingsmacht bij het Rijk, vindt de organisatie. ‘Vrijblijvende verzoeken aan gemeenten om opvanglocaties aan te dragen, hebben onvoldoende effect. Een wetswijziging die het Rijk in staat stelt opvanglocaties aan te wijzen is in de maak, maar de tijd om dit af te wachten is op.’
onacceptabel
De zaak van VluchtelingenWerk heeft veel kans van slagen, denkt advocaat Christian van Dijk, gespecialiseerd in vreemdelingen- en asielrecht. ‘De Opvangrichtlijn, regelgeving van de Europese Unie, en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens verplichten Nederland om mensen die asiel vragen, goed op te vangen.’
De situatie in Ter Apel noemt Van Dijk onacceptabel. ‘De opvang is zo slecht geregeld, dat de rechter zal besluiten dat de asielzoekers per direct een fatsoenlijke plek moeten krijgen, desnoods in hotels.’
Om de Nederlandse staat te dwingen de opvang te realiseren, kan de rechter dwangsommen opleggen. Van Dijk: ‘Het zou terecht zijn als de rechter een flinke tik aan de staat uitdeelt. Nederland heeft geen enkel argument om de huidige situatie te laten voortduren.’
jojobeleid
Ook het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) vindt dat er snel goede en humane opvanglocaties moeten komen. Volgens het COA moeten statushouders op korte termijn in sociale huurwoningen gaan wonen, zodat er in azc’s plekken vrijkomen voor mensen uit het aanmeldcentrum in Ter Apel. Op de lange termijn moet de asielopvang meer gespreid verdeeld worden over de regio’s en moeten er meer grootschalige azc’s komen. Verder wil het COA af van het ‘jojobeleid’ van het kabinet. ‘Houd het aantal opvanglocaties en financiering stabiel en stop met het telkens op- en afschalen.’
Het ministerie van Justitie en Veiligheid snapt dat VluchtelingenWerk naar de rechter stapt. Afgelopen donderdag noemde Eric van der Burg, staatssecretaris voor Asiel, de situatie in Ter Apel ‘onhoudbaar’.
De woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid benadrukt dat er de laatste tijd veel extra crisisopvangplekken bijgekomen zijn. Van de 5625 plekken die de veiligheidsregio’s voor 1 oktober moeten regelen, zijn er nu ruim 4100 gerealiseerd.
nieuwe opvanglocaties
In Den Haag, Delft en Voorschoten opent het COA de komende anderhalve week opvanglocaties waar plek is voor in totaal achthonderd mensen. Daarnaast lopen er volgens de woordvoerder vergevorderde gesprekken over nieuwe asielzoekers- en aanmeldcentra.
Begin juli kondigde VluchtelingenWerk al aan naar de rechter te stappen als asielzoekers op 1 augustus niet volgens de minimale wettelijke vereisten worden opgevangen.
De organisatie legt op dit moment de laatste hand aan een dagvaarding die binnen drie weken wordt verstuurd.
Bron: Nederlands Dagblad, 2 augustus 2022, https://www.nd.nl/nieuws/nederland/1135720/rechter-aan-zet-in-slepende-opvangcrisis#